ÖZET

D vitamini bir vitamin olmaktan ziyade steroid yapıda bir hormondur. Güneş ışınlarındaki 290-310 nm dalga boyundaki ultraviyole B ışınları etkisi ciltteki sentez esas kaynağı oluşturur. Yaş, deri pigmentasyonu, enlem ve mevsimler ciltteki D vitamini sentezini etkiler. Yalnızca doğal gıdalar ile alınması D vitamini ihtiyacını karşılayamaz. Anne sütünün D vitamini içeriği 10-60 ünite/L olup, ihtiyacı karşılamaktan uzaktır.

Rikets genellikle güneş görmeyen, yeterli D vitamini desteği almayan, anne sütü ile beslenen 4 ay-3 yaş arası çocuklarda kış aylarında görülür. 1.25-dihidroksivitamin D’nin klasik etkisi intestinal hücrelerde aktif kalsiyum transportu üzerinedir. D vitamini eksikliği sonucu oluşan Rikets hastalığı olan bebek ve çocuklar hipokalseminin yol açtığı hipokalsemik konvulsiyon, ağırlık binen kemiklerde eğilme, kas güçsüzlü ğü, diş hipoplazisi, genel sağlık problemleri ve büyüme geriliği gibi sorunlar ile başvururlar. Kafa kemikleri yumuşak ve fontanel kapanması gecikmiştir.

Ayrıca D vitamini otoimmün hastalık, hipertansiyon, diabetes mellitus, konjestif kalp yetmezliği patojenezinde ve hücre farklılaşması ve çoğalmasında rolü vardır.

Ülkemizde Rikets sıklığı %1.6-19 oranında bildirilmektedir. Tedavide düşük doz uzun süreli veya yüksek doz kısa süreli (stoss) D vitamini tedavisi uygulanabilir. Her ne kadar stoss tedavisi ile hiperkalsemi görülebilirse de, tedaviye uyum ve/veya izlenme problemi olanlarda avantajlı olabilir. Rikets’den korunmada, günlük 400 ünite D vitamini ilk 1 yıl, tercihen 3 yıl süreyle verilmesi önerilmektedir.