ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, Ankara’da düşük gelir düzeyine sahip ergenlerin çocukluk çağı örselenme yaşantılarını ve bunu etkileyen sosyodemografik özellikleri saptamak amacı ile düzenlendi.

Yöntem:

Bu araştırmada, Nisan 2013-Temmuz 2014 tarihleri arasında çocuk polikliniklerimize başvuran, herhangibir sağlık sorunu olmayan, 14-18 yaş arası 1007 ergen araştırmaya alındı. Çocuk ve ergenlerin istismarını saptamak amacıyla 18 yaşından önceki örselenme yaşantılarını taramaya yönelik geçerlik ve güvenirliği yüksek olan ‘Çocukluk Örselenme Yaşantıları Ölçeği’ (ÇÖYÖ) kullanıldı. Ayrıca, çalışmada sosyodemografik nitelikler hakkında veri toplamak için ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanıldı. Uygulama sırasında, ergenlere içten ve samimi bir şekilde cevaplamaları ve verdikleri cevapların gizli kalacağı belirtildi. Ölçekten alınan puanların yüksek olması olumsuz olarak nitelendirildi.

Bulgular:

Çalışma grubunun yaş ortancası 16 yıl (14-18), %62.3’ü kız ve tamamının gelir düzeyi düşüktü. Geniş ailede yaşayanlar ve babası sağ olanlarda ÇÖYÖ puanları yüksek iken (p<0.05), ailesinde sevgi ve huzur ortamı olanlarda düşük saptandı (p<0.05).

Sonuç:

Örselenme yaşantılarını öngörmede kullanılan ÇÖYÖ’den alınan puanlar, ülkemizde yapılan diğer çalışmalara göre, bölgemizdeki ergenlerde daha yüksek saptandı. Özellikle babaları hayatta olan ve geniş ailede yaşayan çocukların örselenme yönünden riskli oldukları görüldü. Bu nedenle gelir düzeyi düşük olan bölgede yaşayanların, babaların ve aile büyüklerinin eğitiminin çocukların örselenmesini azaltmada çok önemli olacağını düşünmekteyiz. Bölgemizdeki ve diğer benzer özellikleri taşıyan bölgelerde yaşayan ailelerin yaygın ve güçlü eğitiminin, iyi bir sosyal destek sisteminin olmasının, çocukları örselenmekten ve bunun uzun dönem etkilerinden koruyacağını düşünmekteyiz. Çalışmamız, ülkemizde ergenlerde ÇÖYÖ kullanılarak örselenme yaşantılarının değerlendirildiği ilk çalışmadır.