ÖZET

Amaç:

Çalışmamızda, en az 3 ay süreyle uygulanan tıbbi ve destek tedavilere yanıt vermeyen ağrısı olan, günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici kısıtlamalar ile karşılaşan, radyolojik olarak ileri derecede artrozu olmayan semptomatik diz osteoartritli hastalarda uygulanan artroskopik debridmanın ve eklem lavajının sonuçlarını ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçladık.

Gereç ve Yöntem:

Çalışmamızı, 2004-2010 tarihleri arasında kliniğimize, 3 ay ve daha uzun süre ile uygulanan konservatif tedaviden fayda görmeyen diz ağrısı ile başvuran, modifiye ACR kriterlerine göre gonartroz tanılı, radyolojik olarak Kellgren-Lawrence kriterlerine göre 4. evreden düşük ve artroskopik debridman yapılan, 40 yaş ve üzerindeki, kontrollerine düzenli olarak gelmiş toplam 96 hasta ile yaptık. Hastalarımızın yaşam kalitesi, ağrı ve fonksiyonel değerlendirmelerini, ameliyat öncesi ve sonrası olacak şekilde SF–36 ve WOMAC puanlama indekslerini kullanarak değerlendirdik. İstatistiksel analiz için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 & PASS 2008 Statistical Software (Utah, USA) kullanıldı. Sonuçlar Student t test ve Mann Whitney U test ile değerlendirildi. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi.

Bulgular:

Çalışmamızda hastalarımızın fiziksel fonksiyon, sosyal fonksiyon, rol güçlüğü, mental sağlık ve total SF-36 puanlarının, ameliyat öncesi değerlere göre ameliyat sonrası takiplerinde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yükseldiğini; WOMAC puanlarının ise istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düştüğünü bulduk (p<0.01). VKİ<30 ve VKİ≥30 olarak değerlendirdiğimiz iki grup arasındaki WOMAC ve SF-36 indekslerinin, ameliyat öncesi ve sonrasındaki puanları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığını tespit ettik (p>0.05). Hastaların takiplerinde 18 ay ve daha öncesindeki fiziksel fonksiyon, sosyal fonksiyon, mental sağlık ve total SF-36 puanlarının, 18 ay sonrasındaki puanlarına göre istatistiksel olarak anlamlı ölçüde yükselmiş olduğunu saptadık (p<0.01). 50 yaşın altındaki hastaların ameliyat öncesi ve sonrası fiziksel fonksiyon, mental sağlık ve total SF-36 puan farklarının, 50 yaş ve üzerindeki hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla arttığını bulduk (p<0.01).

Sonuç:

Uygun seçilmiş hastalarda uygulanan artroskopik eklem debridmanı ve lavaj; ağrının giderilmesinde, fonksiyonların iyileştirilmesinde ve yaşam kalitesinin arttırılmasında ucuz, morbiditesi az olan uygulanılabilecek bir yöntemdir.