ÖZET
Amaç:
Jüvenil idiyopatik artrit (JİA) hastalarında biyolojik tedavilerin etkinlik ve güvenlik profiline ilişkin tek merkez deneyimini araştırmak ve olumsuz olaylarla (AE’ler) ilişkili risk faktörlerini belirlemektir.
Gereç ve Yöntem:
Ocak 2010-Aralık 2021 tarihlerinde JİA tanısı alan çocukların tıbbi dosyaları retrospektif olarak incelendi ve biyolojik ajanlarla tedavi edilen hastalar çalışmaya dahil edildi. Tedavi süresince demografik veriler, klinik özellikler, laboratuvar sonuçları, kullanılan tedaviler ve AE’ler toplandı.
Bulgular:
Toplam JİA kohortundan (n=814) en az 3 ay biyolojik tedavi almış 237 hasta çalışmaya alındı. En sık görülen JİA alt tipi persistan oligoartiküler JİA’ydı (%45,1) ve en sık kullanılan biyolojik ilaç etanerseptti (n=118), bunu sırasıyla adalimumab (n=64), tosilizumab (n=31), antiinterlökin- 1 (anti-IL-1) ajanlar (n=12; 7 anakinra ve 5 kanakinumab), infliksimab (n=6), abatasept (n=3), sekukinumab (n=2) ve tofasitinib (n=1) izledi. 164 (%69,2) hasta eş zamanlı olarak hastalık modifiye edici antiromatizmal ilaç (DMARD), %10,5’i DMARD ve kortikosteroid ve %2,1’i sadece kortikosteroid almıştır. Hastaların medyan [çeyrekler açıklığı (IQR)] yaşı 14,4 (10,7-18) yıl ve biyolojik ilaçların başlangıcındaki medyan yaşları 10,9 (6,6-14,5) yıldı. Medyan (IQR) takip süresi 3,9 (2-6,3) yıldı. Medyan 22 (10-40) aylık biyolojik tedavi ile başlangıçtaki medyan (IQR) JADAS-71 13’ten (11-19) tedaviden sonra 0’a (0-2) düştü (p<0,001). En sık görülen AE, subkütan uygulanan biyolojiklerle lokal enjeksiyon yeri reaksiyonlarıydı (n=8), bunu üst solunum yolu enfeksiyonları (n=4) ve yaygın eritematöz deri döküntüleri (n=4) izledi. On bir (%4,6) hastada ciddi AE gözlendi. AE’lerin sıklığını karşılaştırmak için, hastalar uygulanan biyolojiklere göre aşağıdaki gibi üç gruba ayrıldı: Grup 1: Tümör nekroz faktör inhibitörleri, grup 2: anti-IL-1 ajanlar, grup 3: anti-IL-6 ajan. AE sıklığı, anti-IL-1 tedavisi alan JİA hastalarında diğer iki gruba göre anlamlı olarak daha yüksekti (%58,3’e karşı %29 ve %8,5, p<0,001).
Sonuç:
Biyolojik ajanlar JİA’lı çocuklarda artan sıklıkta kullanılmaktadır ve endikasyon dışı kullanımları da oldukça yaygındır. Bu ajanlar oldukça etkili ve güvenli olmalarına rağmen, yan etkileri hafife alınmamalıdır. Dirençli JİA hastalarının yönetimini planlarken, her bir hasta için fayda-risk dengesinin dikkatli bir şekilde yorumlanması makul ve gerekli görünmektedir.