ÖZET
Amaç:
Karpal tünel sendromu (KTS), median sinirin el bileğinde karpal tünelde kompresyonu ile oluşan en sık görülen periferik mononöropatidir. Tanısı anamnez ve fizik muayene ile konur ve el bileğinde median sinir disfonksiyonunu değerlendiren objektif bir metod olan elektrodiagnostik test ile doğrulanır. Tedavi edilmezse el fonksiyonlarında kalıcı hasara neden olabilir. Bu çalışmada daha önce tanı konup tedavi edilmemiş ve sekonder neden saptanmayan KTS vakalarını değerlendirdik.
Gereç ve Yöntem:
Ardı ardına ellerde uyuşma, karıncalanma, ağrı ve güç kaybı ile başvuran hastaların Etik Kurul onayı alınarak demografik özellikleri, Phalen-Tinel provokasyon testleri, pamuk ve iğne ucu ile duyu testleri değerlendirildi. Kas kuvveti 1 ile 5. parmak oppozisyon gücü ile değerlendirildi ve tenar atrofi varlığı araştırıldı. İlk değerlendirmeden sonra elektromiyografi (EMG) uygulanarak tanı doğrulandı. Ayrıca vakalar KTS’ye yol açabilecek herhangi bir hastalığı olup olmadığı (metabolik, romatizmal, travma öyküsü vb.) açısından da değerlendirildiler. Vakaların ağrı, uyuşma ve güçsüzlüğü fonksiyonel durum skalası (FDS), semptom şiddet skalası (SŞS), görsel değerlendirme skalası (VAS) ile değerlendirildi. Verilerin karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, independent t testi; parametreler arası ilişkilerin değerlendirmesinde Spearman korelasyon analizi kullanıldı (anlamlılık p<0.05).
Bulgular:
EMG bulgularına göre hafif-orta derecede KTS bulunan 45 vakanın tümü kadındı; ortalama yaş 47.86±9.74 yıldı (29-66 yıl). Boy ortalama 159.16±5.16 cm (148-170), kilo ortalama 76.31±12.67 kg (53-115) dı. Tamamı ev hanımı olan vakaların 32’sine bilateral, 13’üne ise tek taraflı KTS (77 el) tanısı konuldu. Ortalama haftalık temizlik sayısı 4.16±2.3 gündü (1-7). Yetmişyedi elde vakaların 56’sında (%72.7) uyuşma, 2’sinde (%2.6) ağrı, 15’inde uyuşma ve ağrı (%19.5), 4’ünde uyuşma ve güçsüzlük (%5.2) bulunmaktaydı. Tenar atrofi 23/77 (%70.1) vakada saptandı. Vakaların 45/77’sinde (%58.4) hipoestezi saptandı. Kas gücü 58/77 (%75.3) vakada 5/5 ve 19/77 (%24.6) vakada 4/5 idi. Tüm vakalarda (n=77) Phalen ve Tinel bulgusu mevcuttu. Yetmişyedi EMG’nin 52’sinde (%67.5) duysal ve 25’inde (%32.5) duysal ve motor KTS saptandı. FDS, 10 ile 33 arasında ortalama 24.1±5.6, SŞS 14 ile 52 ortalama 31±9.3, VAS 2 ile 10 arasında 6.66±1.99 idi. Temizlik sayısı ile FDS (r=0.376, p=0.011) ve SŞS (0.341, p=0.022) arasında korelasyon saptandı. EMG grupları (duysal/duysalve motor) arasında temizlik sayısı, VAS, FDS ve SŞS arasında fark saptanmadı (p>0.05).
Sonuç:
Vakalarımızın çoğunda uyuşma şikayeti mevcuttu. Fizik muayenede önemli sayıda vakada tenar atrofi olması dikkati çekici idi. Ev temizliği vakalarımızda önemli bir risk faktörü olarak dikkati çekmektedir.