ÖZ
Amaç
Kolorektal kanserler Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre en sık görülen 3. kanser türü olup kansere bağlı ölüm nedenlerinde ise tüm popülasyonda 2. sırada yer almaktadır. Erkeklerde akciğer ve prostat kanserinden, kadınlarda ise akciğer ve meme kanseriden sonra ölüme neden olan kanser tipidir. Bu noktada bakıldığında gerek tarama programlarının oluşturulması, gerekse tedavi stratejilerinde sağlanan gelişmeler günümüzde sağkalım üzerine olumlu gelişmelerin olduğunu göstermektedir. Tedavi stratejisi açısından bakıldığında kolon kanserinin yönetiminde cerrahi tedavi, kemoterapatikler, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi uygulanabilmektedir. Metastatik kolorektal kanser tedavisinde fluoropirimidin kombinasyon rejimlerinin en iyi destek tedaviye kıyasla sağkalım avantajı sağladığı gösterilmiştir. Kemoterapiye eklenen hedefe yönelik tedaviler ile de sadece kemoterapiye kıyasla genel sağkalımda iyileşme sağlanmıştır. Monoklonal antikorlar en sık uygulanan hedefe yönelik tedavilerdir. Vasküler endotelyal büyüme faktörünü (VEGF) hedefleyen bevacizumab, aflibercept ve epidermal büyüme faktörü reseptörünü (EGFR) hedefleyen cetuximab, panitimumab bunlara örnektir. Bu tedaviler arasından anti-VEGF tedaviler, moleküler biyobelirteçden bağımsız olarak etkinlik gösterirken, anti-EGFR tedaviler EGFR-RAS-RAF-MEK yolağında mutasyon olmadığı durumlarda etki gösterirler. Pek çok kanser türünde olduğu gibi, kolorektal kanserlerde de tümörün moleküler özelliklerine göre seçilen tedaviler ile sağkalım sonuçları daha iyi elde edilmiştir. Bu çalışmada metastatik kolorektal kanserlerde moleküler farklılıkların analizi ve sonucuna göre seçilen tedavilerin sağkalım sonuçları araştırılacaktır.
Gereç ve Yöntem
Çalışmaya 18 yaş ve üzeri, metastatik kolorektal kanser tanısı patolojik olarak doğrulanmış, performans statüsü intensif kemoterapi kombinasyonuna uygun hastalar [(Doğu Kooperatif Onkoloji Grubu 0-2 (ECOG 0-2)] dahil edilecektir. Hastalara ait demografik (yaş, cinsiyet, ECOG performans statüsü), klinik (metastaz yeri, 1. basamak ve sonraki basmaklarda uygulanan sistemik tedaviler, progresyonsuz sağkalım ve genel sağkalım süreleri) moleküler [Kirsten sıçan sarkomu viral onkogen homologu (KRAS), NRSAS, BRAF mutasyon varlığı] ve patolojik datalar (tümör histolojik tip, diferansiasyon, tümör yerleşim yeri, mikrosatellit instabilite durumu, tanıda erken evre olup sonradan metastatik olanlar için T, N evresi, lenfovasküler invazyon, perinöral invazyon) retrospektif olarak hasta dosyalarından elde edilecektir. Prognostik durumu Kaplan-Meier ile hesaplanacaktır.
Bulgular
Median sağkalım süresi 33,80±4,83 ve 5 yıllık sağkalım oranı %38 olarak bulunmuştur. KRAS mutant olan hastalarda median sağkalım süresi 29,32±5,33 KRAS wild olan hastalarda 134,17±68,66 olarak gözlenmiştir (p=0,005). NRAS mutant olan hastalarda median sağkalım süresi 19,02±0,00 iken Nras wild olan hastalarda 33,80±4,83’tür (p=0,62). BRAF mutant olan hastalarda median sağkalım süresi 26,28±12,14 iken BRAF wild olan hastalarda 33,80±8,39 olarak bulunmuştur (p=0,055).
Sonuç
Metastatik kolorektal kanserlerde tedavisiz sağkalım son derece düşük olup, tümörün moleküler davranışına göre yeni tedavi stratejileri uygulanabilmektedir. Monoklonal antikorlar en sık uygulanan hedefe yönelik tedavilerdir. VEGF’yi hedefleyen bevacizumab, aflibercept ve EGFR’yi hedefleyen cetuximab, panitimumab bunlara örnektir. Bu tedaviler arasından anti-VEGF tedaviler, moleküler biyobelirteçden bağımsız olarak etkinlik gösterirken, anti-EGFR tedaviler EGFR-RAS-RAF-MEK yolağında mutasyon olmadığı durumlarda etki gösterirler.
