ÖZ

Amaç

Bu çalışmanın amacı, mikrodiskektomi (MD) ve mikroendoskopik diskektomi (MED) işlemleri sonrası multifidus kasında oluşan uzun dönem cerrahi fibrozisi karşılaştırmaktır.

Gereç ve Yöntem

Çalışmaya, multifidus kasında cerrahi fibrozis gelişen 70 hasta dahil edilmiştir. MED’in farklı türleri incelenmiştir: Perkütan endoskopik lomber diskektomi (PELD), perkütan endoskopik interlaminar diskektomi (PEID) ve tek taraflı biportal endoskopik diskektomi (UBED). Kreatin fosfokinaz (CPK) ve C-reaktif protein (CRP) seviyeleri, ameliyat öncesi ve sonrası ölçülmüştür. Ayrıca, hastanede kalış süresi ve ameliyat süresi kaydedilmiştir.

Bulgular

MD grubunda ameliyat sonrası CPK seviyeleri, diğer gruplarla karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulundu (p<0,05). Aynı şekilde, CRP seviyeleri de MD grubunda en yüksek düzeydeydi (p<0,01). PEID ve PELD gruplarında ise CRP seviyeleri daha düşüktü. UBED grubunun kesitsel alanı, PEID ve PELD gruplarına göre daha genişti (p<0,01). PELD grubu, en kısa hastanede kalış süresi ve operasyon süresi ile öne çıktı (p<0,01).

Sonuç

MD, daha yüksek CPK ve CRP seviyeleriyle ilişkili olduğu ve bu durumun ameliyat sonrası kas hasarı ve enflamatvuar yanıtın daha fazla olduğunu gösterdiği saptanmıştır.