ÖZ
Amaç
Tekerlekli sandalye kullanan sporcularda tekrarlayan mekanik yüklenmeye bağlı olarak gelişebilen omuz ağrısı, üst ekstremite fonksiyonu ve solunum parametreleri arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Gereç ve Yöntem
Kesitsel tasarımla yürütülen bu çalışmaya 30 aktif tekerlekli sandalye sporcusu dahil edildi. Omuz ağrısı basınç algometresiyle değerlendirildi. Üst ekstremite fonksiyonelliği Kol, Omuz ve El Engellilik Anketi-Kısa Form (QuickDASH), JAMAR el dinamometresi ve Blazepod reaksiyon sistemi ile ölçüldü. Solunum fonksiyonları; maksimum inspiratuvar basınç (MIP), maksimum ekspiratuvar basınç (MEP) ve göğüs çevresi ölçümleriyle değerlendirildi.
Bulgular
Algometre ve kavrama kuvveti arasında anlamlı pozitif korelasyon (p<0,01); kavrama kuvveti ile MIP ve MEP arasında ise daha güçlü pozitif korelasyonlar (p<0,001) bulundu. Quick-DASH skorları ile kavrama kuvveti arasında anlamlı negatif korelasyon (p<0,01) saptandı. Bu durum, üst ekstremite fonksiyonundaki azalmanın kas kuvvetinde düşüşle ilişkili olduğunu göstermektedir.
Sonuç
Tekerlekli sandalye sporcularında ağrı, üst ekstremite fonksiyonu ve solunum parametreleri arasındaki çok boyutlu etkileşim, değerlendirme ve rehabilitasyon süreçlerinde bütüncül bir yaklaşımın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu alanlardaki ilişkilerin göz önünde bulundurulması, daha etkili sporcu sağlığı ve performans yönetimi açısından önemlidir.