ÖZET

Amaç:

Karaciğer nakli olan hastalarda koronavirüs enfeksiyonunun klinik seyri tam olarak bilinmemektedir. Bu çalışmadaki amaç; Türkiye’de Doku, Organ Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Başkanlığı veri sisteminde kayıtlı karaciğer nakilli hastaların koronavirüs hastalığı (COVID-19) enfeksiyonu sonrası epidemiyolojik insidans ve sonuçlarının incelenmesidir.

Sonuç:

Karaciğer nakli olan hastalarda immünosüpresif ilaçlar kullanılmasına rağmen yoğun bakım ihtiyacı ve yoğun bakımda kalış sürelerinin düşük olduğu saptanmış ve bu tür hastalarda sıkı takip ve tedavinin önemi bir kez daha anlaşılmıştır.

Bulgular:

Nisan 2020-Nisan 2021 tarihleri arasında Türkiye’de COVID-19 enfeksiyonu belirtileriyle hastanelere başvuran karaciğer nakli olmuş 3.426 olgu incelenmiştir. COVID-19 enfeksiyonu tanısı konan hasta oranı %24,69 (846) olup ortalama yaşları 52,3 çıkmıştır. Karaciğer nakilli 3.426 kişinin %13,48’i (462 kişi) hastaneye yatırılmıştır. Hastaneye yatırılan kişilerin ortalama yaşı 46,6 olup hastanede kalış süreleri ortalama 8,64 gün olarak saptanmıştır. 3.426 COVID-19 şüpheli karaciğer nakilli kişinin toraks bilgisayarlı tomografi görüntülemeleri incelendiğinde 344 kişide (%10) pnömoni saptanmış olup, yatarak tedavi altına alınmışlardır. Pnömoni saptanan hastaların yaş ortalaması 59 olarak belirlenmiştir. Karaciğer nakilli hastalarda ölen hasta sayısı 108 (%3,1) olup ortalama yaşları 65 çıkmıştır. Organ nakli olanların yoğun bakım ünitesinde takip oranı %0,32 olup, %0,26’sı entübe hastalardan oluşmaktadır.

Gereç ve Yöntem:

Girişimsel olmayan retrospektif gözlemsel dizayn edilen bu çalışmada; Hastaların Sağlık Bakanlığı bilgi sistemlerine kaydedilmiş, demografik bilgileri, klinik ve radyolojik parametreleri, yaşam süresi, hastane servis ve yoğun bakım gerekliliği ve kalış süreleri incelenmiştir. Çalışmaya, Nisan 2020-Nisan 2021 tarihleri arasında Türkiye’de COVID-19 şüphesiyle hastaneye başvuran toplam 3.426 karaciğer nakilli kişi dahil edilmiştir.