ÖZET
Amaç:
Behçet hastalığı (BH), etiyolojisi bilinmeyen, esas olarak tekrarlayan aftöz oral ve genital ülserler, deri lezyonları ve üveit ile karakterize, kronik, tekrarlayan, multisistemik enflamatuvar bir hastalıktır. BH, insan vücudundaki orjini ve büyüklüğü ne olursa olsun her arteri etkileyebilen bir sistemik vaskülittir. Akut sistemik enflamasyon ve kronik sistemik vaskülitin birlikte ortaya çıkması damarın endotel disfonksiyonuna neden olabilir. Arteriyel duvarın morfolojik kalınlığı aterosklerozun önemli bir özelliğidir. Karotis intima-media kalınlığı (İMK), ateroskleroz ile ilişkili bir endotelyal disfonksiyon parametresidir. Bu çalışmada, kutanöz lezyonları olan Behçet hastalarının karotis-vertebral ve renal arterlerinin hemodinamik özelliklerinin karşılaştırılarak aterosklerozun subklinik morfolojisinin etkilerinin kanıtlanması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:
Çalışmaya oral ve genital aft veya kutanöz lezyonları olan 23 Behçet hastası alındı. Hastalara karotis-vertebral ve renal arterlerin renkli Doppler ve B-mod ultrasonografi incelemeleri yapıldı. Vasküler yapıların incelenmesinde İMK, plak kalınlığı, pik sistolik hız, diyastol sonu hız, rezistif indeks, pulsatilite indeksi değerlendirilerek her iki böbreğin hacimleri ölçüldü. Ek olarak, her iki vertebral arterin akım hızları hesaplandı.
Sonuç:
Behçet’in kutanöz lezyonlu hastalarında erken ateroskleroza sekonder vasküler değişikliklerde normal popülasyona ve literatüre göre anlamlı bir fark bulunamadı. Böbrek büyüklüğündeki artış, Behçet olgularında damar sertliğinin erken belirtilerinden biri olabilir.
Bulgular:
Çalışmamızın en ilgi çekici bulguları 3 hastada stenotik olmayan plak, çoğu hastada hafif intimal kalınlaşma ve 12 hastada vertebrobaziler yetmezlik saptanmasıdır. Hastaların karotis arterlerindeki hemodinamik değişiklikler literatürde bildirilen bulgularla uyumluydu. Ki-kare testi ile yaş, cinsiyet, hastalık süresi, oftalmik ve nörolojik tutulum ve İMK korelasyonu değerlendirildi. Çalışmamızda istatistiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmadı. Ancak Mann-Whitney U testinde böbrek hacmi ile İMK arasında anlamlı pozitif korelasyon saptandı (p<0,035).
